Jak uzyskać jak najbardziej naturalne warunki świetlne?

Domowe, energooszczędne instalacje LED, HID, halogenowe etc. Światło w stacjonarnych aplikacjach codziennego użytku.
Awatar użytkownika
Hahar
Posty: 410
Rejestracja: czwartek 14 lip 2011, 23:04
Lokalizacja: Pobiedziska

Jak uzyskać jak najbardziej naturalne warunki świetlne?

Post autor: Hahar »

Jako że dyskusja (W wątku"jak uzyskać zbliżone warunki świetlne?") czym oświetlać akwarium żeby rośliny rosły wyparowała-zaczynamy od nowa. :)

Tutaj można poczytać na czym polega w ogóle oświetlenie akwarium,oraz zobaczyć widmo absorpcji światła przez rośliny. :)
Oświetlenie mojego akwarium,gdy zaczynałem przygodę z akwarystykom stanowiła jedna żarówka 40W-i o dziwo rośliny jakoś rosły.
Potem przyszedł czas na świetlówki 2 szt 18W w 54l,i 4 szt 18W przy 112l zbiorniku.
O dziwo rośliny różnie rosły na różnych modelach świetlówek,czasem typowo akwarystyczne dawały gorsze efekty jak zwykłe przemysłowe świetlówki (a kosztowały 10 X tyle).

Przy 4ech świetlówkach bez dodatkowego nawożenia CO2 wystąpiło u mnie odwapnienie biologiczne.Potem gloniska porosły szyby i całą resztę-rośliny szybciej zużyły mikro i makro elementy,a na tym co zostawało rosły glony(tak w skrócie to wygląda)-czyli dużo światła,nie zawsze jest dobre w akwarium.
Przyjmuje się przelicznik 0,5-2W światła świetlówki na litr wody-nie było nawet 1W a już zaczęły się problemy.

W końcu przesiadłem się na leda opisanego TU,a w TYM wątku można zobaczyć że rośliny jednak rosną na ledach. :)
Niestety barwa liści jakie wyrosły po zamontowaniu oświetlenia led jest dużo jaśniejsza jak na świetlówkach (Nawożę akwa odpowiednio)
Postanowiłem z kolegą zbadać widma świetlówek i ledów w celu porównania widm jednych i drugich i uzupełnieniu brakującego pasma leda.

Z pomiarów na sprzęcie wartości samochodu wynika że,pasmo ledów jest obcięte od dołu-jak i od góry (w porównaniu do świetlówek).
Mierzyliśmy również świetlówki do akwarium morskiego w celu dobrania ledów do zbiorników typu nano-reef.
Ale jak się okazało nie tylko my :)
Widma świetlówek różnych producentów.
I przykładowy zbiornik oświetlony lampą led.

W akwarystyce nie wierzmy w "kelwiny" podawane na świetlówkach różnych producentów(i jak się okazało w widma które drukują na kartonikach),bo to tylko i wyłącznie marketing.Na jednej świetlówce 6500K wszystko rośnie,a na innej(o tej samej barwie) nie chce-lub słabo rośnie.
Widma się liczą-i czas przejść na bardziej zbliżone do natury źródło światła!

Moje światełko ma być energooszczędne i świecić możliwie naturalnym światłem.
Chcę dołożyć 4szt XP-E ROYAL BLUE i poobserwować co się zmieni.
Jak to nie pomoże dołożę 720nm-ale ciężko jest dostać takie ledy.
HQI w tym litrażu raczej odpada...

PS:Mam nadzieję że zbytnio nie pokręciłem... ;)
amisiek
Posty: 570
Rejestracja: poniedziałek 16 lip 2012, 18:50
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: amisiek »

Kwestia mocy lampy. Możesz spróbować lampę MH niedużej mocy, powiedzmy 35W, dającą ponad 3000lm.
Oto przykład widma takiej lampy małej mocy, jest to CDM-Tm 35W /930
Obrazek
Im większa moc, tym lepiej świeci.
Oto przykład lampy o mocy 250W (HQI-T 250W/D z najlepszej serii)
Obrazek
Lampy halogenkowe mogą mieć różną moc i konstrukcję, ale zazwyczaj ich widmo składa się z wielu drobnych prążków bardzo gęsto umieszczonych.
Oto przykład porównania dwóch całkowicie różnych konstrukcyjnie lamp:
Obrazek
W każdym wypadku jest to niemal w 100% pełne widmo, Ra>94.
Tak świeci dioda mocy 10W barwa ciepła.
Obrazek
Niestety nie jest to ani pełne, ani zrównoważone widmo...
Roślinki przez miliony lat dostosowały się do światła słonecznego i zakres fotosyntetycznie czynny to nie tylko ta część, co pochłania chlorofil. Rośliny potrafią korzystać z różnych barwników, by złapać więcej energii ze słoneczka. Co do siły światła, to może masz za mało do dobrego rozwoju roślinek? Wiem, przy mega silnym świetle będą glony, ale profesjonalne duże akwaria oświetla się lampami wyładowczymi (HQI) o mocach od 150-250W w górę. Jakoś sobie z tym radzą - w sklepie zoologicznym akwarium tak około 250l oświetlały dwie lampy po 250W każda. Roślinki były pięknie zielone a ryby naprawdę robily wrażenie.
Tutaj najpopularniejsza lampa na świecie, stosowana w supermarketach, w sklepach itp:
Philips CDM-T 70W /942, jej odpowiednikiem jest Osram HCI-T 70W/942, ma niemal identyczną charakterystykę:
Obrazek
Obrazek
Nie do odróżnienia na oko od słońca w południe przez grubą szybę, autorem drugiego zdjęcia jest KaszeL.
Niektórzy akwaryści świecą świetlówkami wielopasmowymi np. Philips Graphica 965.
Tak to świeci, niestety nieudane zdjęcie, ale uwierzcie, widmo jest ciągłe, Ra=98.
Obrazek
Tu trochę lepsze i doskonale widać, że to bdb rura.
Obrazek
Jedyny minus to słaba sprawność świetlna, rura T8 o mocy 36W daje zaledwie 2100lm.
Philips TL-D 90 Deluxe świeci gorzej niestety, ale daje 200lm więcej, Ra=92:
Obrazek
Trójpasmowe (Osram Lumilux Active 840) świecą o wiele gorzej:
Obrazek

Jeśli chodzi o specjalizowane lampy do doświetlania roślin, to według specjalistów nieistniejącej już Pracowni Lamp Wyładowczych najlepsze efekty osiągali przy lampie halogenkowej o takim widmie:
Obrazek
Koledzy z Forum Lighting-Gallery mają dwa egzemplarze takich lamp, świecą one na różowo. Według speców od roślin, dawały znacznie lepsze efekty od lamp sodowych wysokociśnieniowych.
Nic dziwnego, lampa sodowa ma takie widmo
Obrazek
Ale w zamian za to ma wysoką sprawność przy bardzo dużej mocy, optimum wysokociśnieniowej sody wypada w okolicy 400-600W i takie lampy są używane przy doświetlaniu roślin.
Awatar użytkownika
Hahar
Posty: 410
Rejestracja: czwartek 14 lip 2011, 23:04
Lokalizacja: Pobiedziska

Post autor: Hahar »

To jest widmo CXA2011 5000K (około 2850 lm) które świeci obecnie nad akwa.

Obrazek

A to moduł Aquaela 11W 6500K

Obrazek

A według producenta świeci tak:
Obrazek

Jak widać światło CXA jest mniej "poszarpane" od świetlówki ale brakuje go na dole i u góry widma.
Chcę go uzupełnić od dołu diodami niebieskimi cree i od góry "głęboką czerwieniom" 720-730nm.
Powinno uzupełnić brakujące widmo. :)


Nie dam rady dokładnie go porównać do tych lamp co podałeś-jakiś wykres by się przydał.
CDM-Tm 35W /930 nie jest przypadkiem ciepłej barwy?
amisiek
Posty: 570
Rejestracja: poniedziałek 16 lip 2012, 18:50
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: amisiek »

CDM-Tm 35W /930 jest ciepłą barwą, ale jest też wersja z innym trzonkiem (G12), oznaczona CDM-T Elite 35W /942, jest też Osram HCI-T 35W /942. Mam obie, moim zdaniem Osram świeci lepiej, widmo jest bardziej zrównoważone. Jak sfocę to wrzucę.
Niestety moduł "akwarystyczny" Aquaela jest po prostu beznadziejny, to jest generator fotonów a nie źródło sensownego światła.
Aby uzupełnić widmo tej diodki potrzebujesz dwie diody na zakres, gdzie jest dziura, nieco przesunięte. Do tego głęboką czerwień i niebieski poza nią. Ciekawe jak to będzie wyglądało.
MH ma zupełnie inną charakterystykę, tam jest mnóstwo cienkich prążków.
Tak na marginesie, zamówiłem diodki 90-CRI firmy Cree, odbiorę z Newark distribution w USA gdy tam będę, mam nadzieję, że dostarczą na czas.
Pozostaje ważne pytanie ile lm potrzebujesz. Bo światło słoneczne, do którego roślinki są przyzwyczajone ma naprawdę potężnego kopa. Dziś w luksomierzu wyskalowanym do 100 tys lx w południe dawno skończyła się skala, a roślinkom lądowym w to graj, trawa bardzo ładnie rośnie, winogrona dojrzewają;)
Awatar użytkownika
Hahar
Posty: 410
Rejestracja: czwartek 14 lip 2011, 23:04
Lokalizacja: Pobiedziska

Post autor: Hahar »

LED CREE® XPEROY-L1-0000-00B01, Royal Blue, 500 mW, BIN ze składu: D5 (ok.460-465nm)

Tylko co dalej?

głęboka czerwień- Deep Red (655 nm) Luxeon Rebel LED - 720 mW @ 700mA z TEJ stronki ?

Lumenów jest wystarczająco-jest jaśniej jak było na 4ech świetlówkach.
A nie o to chodzi żeby rośliny były koksowane CO2 i nawozami-musiał bym przycinać 3x w tygodniu.Dam za mało nawozu to glony porosną wszystko...
Ma rosnąć powoli i ładnie wyglądać-przycinki co tygodniowe mi wystarczą. :)
Sam jestem ciekaw co z tego wyjdzie ... :twisted:

Jak te metalohalogeny są cieplejsze od mojego ledy to raczej się nie nadają-akwa już przy 3000K wygląda badziewnie...
A oznaczenie CDM-T Elite 35W /942 nie wiele mi mówi-musiał bym pomacać. :D
amisiek
Posty: 570
Rejestracja: poniedziałek 16 lip 2012, 18:50
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: amisiek »

/942 oznacza:
- Ra >90 (pierwsza cyfra)
- CCT = 42 x 100 = 4200K (dwie pozostałe cyfry).
Czyli jest to lampa o barwie 4200K i CRI>90.

Standardowo metalohalogen o mocy 35W oddaje 3000K w światło
przy mocy 70W jest to około 6500lm
przy mocy 150W jest to 12500lm
przy mocy 250W jest to 22500lm
zakładam typową lampę o jarzniku ceramicznym, Ra>90 i typowym stateczniku elektromagnetycznym zasilana poprawnie zgodnie z parametrami producenta.
Jeśli chodzi o pełne światło słoneczne to MH jest najsprawniejszym źródłem podobnego światła, 100 lm/W lub blisko jest to norma dla nowoczesnych lamp przy jednocześnie spełnionym warunku CRI>92.
Dla oka CDM-T 70W /942 jest bardzo podobne do świetlówek Narva Oceanic 950, ale wydaje się jaśniejsze przy tej samej ilości lm - taka charakterystyka ludzkiego oka.

Dziś zrobiłem eksperyment na moim Tacie - otóż pokazałem mu dwie świetlówki obok siebie - Narva 950 Oceanic akwarystyczna (odpowiednik Philips TL-D 90 Deluxe 950) oraz pospolita Osram Lumilux 840 Active. Ta pierwsza daje 2300lm, ta druga 3350lm z tej samej mocy 36W. Według niego (i mnie też) świetlówka z lepszym widmem wydaje się jaśniejsza od tej trójpasmowej 840tki. Być może rośliny działają tak samo?
oko48
Posty: 35
Rejestracja: poniedziałek 21 maja 2012, 18:51
Lokalizacja: Rzeszów

Post autor: oko48 »

Jeżeli chodzi o praktykę to wygląda to tak że każde akwarium jest inne. Glony nie muszą się brać z powodu światła, a np z niedoborów lub nadmiarów nawozów, złej filtracji, braku podmian wody, skoków parametrów wody, allelopatią roślin itd. Dobrze jest podpatrzeć na forach akwarystycznych jak ludzie oświetlają swoje akwaria i z jakim skutkiem.

W akwarystyce jest ogólnie stosowany przelicznik pi razy drzwi czyli Wat/litr. Przyjmuje się że akwaria nienawożone (typowe low tech na ziemi) powinny mieć poniżej 0,5W/l, a nawożone powyżej tej wartości.

Sam stosuje świetlówki 2x39W T5 (philips 865 i sylvania aquastar) w akwarium 160l nawożonym solami i aldehydem glutarowym bez CO2.
i wygląda to tak:
Obrazek
Z tym że na co dzień nie mam tła, a za akwarium jest okno i słoneczko.
Obrazek
Obrazek

Jeszcze się nie spotkałem z akwarium typowo roślinnym (z wymagającymi gatunkami) które było by oświetlane samymi led-ami. Co innego w akwariach morskich, bo tam led-y mają więcej zwolenników, ale na ten temat się nie wypowiem bo to nie moja bajka ;)
Obrazek
Awatar użytkownika
Hahar
Posty: 410
Rejestracja: czwartek 14 lip 2011, 23:04
Lokalizacja: Pobiedziska

Post autor: Hahar »

amisiek pisze:Tak na marginesie, zamówiłem diodki 90-CRI firmy Cree...
Poproszę jakiś test jak będziesz miał...Jakie to-X-ML? :twisted:
amisiek pisze:Według niego (i mnie też) świetlówka z lepszym widmem wydaje się jaśniejsza od tej trójpasmowej 840tki. Być może rośliny działają tak samo?
Bym się nie zdziwił - led też wydaje się jaśniejszy.A ma dużo wyższe CRI od świetlówek które miałem - Lukni na porównanie,od razu widać różnicę. :D
oko48 pisze:Jeżeli chodzi o praktykę to wygląda to tak że każde akwarium jest inne.
Święta racja :)
oko48 pisze:Sam stosuje świetlówki 2x39W T5 (philips 865 i sylvania aquastar) w akwarium 160l nawożonym solami i aldehydem glutarowym bez CO2.
Czyli poniżej 0,5 W/l a nawozisz jednak...Bez nawozów glony rosły?
oko48 pisze:Jeszcze się nie spotkałem z akwarium typowo roślinnym (z wymagającymi gatunkami) które było by oświetlane samymi led-ami.
U mnie na tym ledzie pogostemon rośnie-jest blady(jasny) ale rośnie.A na świetlówkach wegetował. :D
A poza tym-ktoś musi przecierać szlaki. :D
oko48 pisze:Co innego w akwariach morskich, bo tam led-y mają więcej zwolenników, ale na ten temat się nie wypowiem bo to nie moja bajka ;)
Wcale nie inna bajka-korale żyją w symbiozie z glonami-dlatego trzeba świecić żeby rosły.
I lubią podobno UV-A może rośliny też-trzeba sprawdzić... :)
Poza tym prostsze w utrzymaniu jak typowy baniak-o połowę mniej roboty.
Opiszę dokładniej jak założę nano-teraz widzę u kuzyna jak to wygląda.
oko48
Posty: 35
Rejestracja: poniedziałek 21 maja 2012, 18:51
Lokalizacja: Rzeszów

Post autor: oko48 »

Hahar pisze: Czyli poniżej 0,5 W/l a nawozisz jednak...Bez nawozów glony rosły?
Nawożę to akwarium od samego początku czyli od ponad roku. Nie miałem nigdy większych problemów z glonami. Nawozy obliczył mi znajomy fachura i wygląda to tak:
MAKRO:
K2SO4 - 20 g
KCl - 20 g
KNO3 - 11 g
MgSO4 x 7H2O - 50 g
Dozowanie 4-5 ml/dzień.
A dawki przy dozowaniu 5 ml/dzień są tygodniowo takie:
K - 10 mg/l
NO3 - 3 mg/l
Mg - 2 mg/l

MIKRO:
- 30 ml Mikro plus firmy Intermag w 500 ml nawozu.
Trzymam się tych proporcji od samego początku i pilnuje podmian cotygodniowych 30l i jest OK.

Warto też wspomnieć że świetlówki tracą na jasności z wiekiem. Po dwóch latach średnio połowa luxów nam ucieka. Tak sobie uświadomiłem że muszę się powoli rozglądać za nowymi świetlówkami. :razz:

edit:
Jeżeli kogos interesuje temat ledów w akwarium roślinnym to na tegoroczne zoobotanice we Wrocławiu ma być poruszony ten temat. Dostałem na maila:

"Już wkrótce najważniejsza impreza akwarystyczna miłośników akwarystyki roślinnej - 15 września we Wrocławskim Ogrodzie Botanicznym odbędzie się XVII Zlot Klubu Miłośników Roślin Wodnych.

Najważniejszym tematem tegorocznego Zlotu będzie przyszłość oświetlenia LED w akwarystyce roślinnej - gorąco zachęcamy do wysłuchania prelekcji przygotowanej przez Wiesława Pogorzelca, jednego z pionierów akwarystyki roślinnej w Polsce.

Gościem specjalnym będzie Piotr Dymowski, które prace znacie z naszego Forum. Podzieli się on z Wami trickami jakie stosuje w swoich aranżacjach oraz pokaże jak przygotowuje swoje akwaria do konkursów od zebrania materiałów aranżacyjnych aż po finalną fotkę.

Zapraszamy serdecznie, więcej informacje znajdziecie na stronie Zlotu KMRW."

http://www.roslinyakwariowe.pl/kmrw-klu ... z24AqzbV6V
Trzeba wypełnić formularz zgłoszeniowy na stronie, wpłacić wpisowe i można jechać :) Ja niestety mam za daleko.
Obrazek
Awatar użytkownika
Hahar
Posty: 410
Rejestracja: czwartek 14 lip 2011, 23:04
Lokalizacja: Pobiedziska

Post autor: Hahar »

W końcu powstała lampa ledowa o CRI > 90
"Led Sun System II" mojego projektu i konstrukcji.
Przedstawiona po raz pierwszy na wystawie akwarystycznej Aqua Jura 2014 - teraz świeci nad moim baniakiem. :)

Pozdrawiam :)
Awatar użytkownika
maciex93
Posty: 2886
Rejestracja: sobota 14 sty 2012, 18:59
Lokalizacja: Śląsk

Post autor: maciex93 »

Ale brzydki spam :-|
Nie wyrażam zgody na wykorzystywanie moich zdjęć w jakiejkolwiek formie bez mojej wiedzy, szczególnie nie życzę sobie czerpania za ich pomocą korzyści finansowych przez osoby trzecie.
ODPOWIEDZ